Jej wysokość DYNIA

Dynia – kolory jesieni
Dopiero co mroziłam truskawki, a już powoli kończę mrozić dynię, żeby przez przypadek nie zabrakło na pyszną zupę. Jednym słowem jesień w pełni. Mieszkam w okolicy, w której aż roi się od wszelkich gatunków dyń. Jest tak pięknie i kolorowo, że z trudem się powstrzymuje, żeby się nie zatrzymać i nie kupić kolejnej. Mam w czym wybierać. I śmiało mogę powiedzieć, że przetestowałam już wszystkie. Jest doskonała w formie zupy, ciasta czy też placuszków. Każdy znajdzie coś dla siebie, warto więc próbować. A jeśli kochacie dynię tak bardzo jak ja, to oczywiście możecie ją zamrozić. Niestety mokre lato spowodowało, że dynie gorzej się przechowują i szybciej psują. Zapraszam na mini poradnik o dyniach, z kilkoma przepisami: na ciasto, placki i zupę.

Wartościowa Pani dynia
Dynie są bogate w beta-karoten (silny antyoksydant) i potas, są źródłem witaminy C, błonnika i kwasu foliowego, wapnia, potasu, magnezu. Lepiej spożywać ją  przetworzoną, na surowo tylko niektóre odmiany. Gotowanie, pieczenie czy duszenie powoduje uwalnianie cennych dla organizmu karotenoidów, takich jak beta-karoten. Dynie są niskokaloryczne, wspomagają leczenie miażdżycy, schorzenia wątroby, stwardnienie tętnic, zapobiegają zaparciom, pomagają obniżyć nadciśnienie tętnicze.

Jak kupić właściwą dynię?
Oczywiście od razu zdecyduj, w jakim celu ją kupujesz, czy tylko żeby wyciąć buźkę na Halloween – wtedy najlepiej, żeby było duża, czy też chcesz z niej przygotować coś pysznego. Każda dynia jest inna, i mimo że jej smak jest dość neutralny, to moim zdaniem poszczególne gatunki nadają się do konkretnych potraw. Jest ogromna różnica w tym, z której co przygotujesz.

Sprawdź czy dynia jest zdrowa. Powinna być jędrna i odpowiednio ciężka w stosunku do rozmiaru. Na skórce nie powinna mieć plamek czy pleśni. Jeśli skórka jest miękka, oznacza to, że dynia jest niedojrzała albo jej miąższ przesiąkł wodą.

Przechowywanie dyni
W temperaturze 10-15C możesz ją przechowywać do 6 miesięcy, ale lato było dość wilgotne, i niestety dynie mogą szybciej się psuć. Najlepiej trzymaj ją w ciemnym i przewiewnym miejscu. Dynia nie lubi zbyt wysokich i zbyt niskich temperatur ani bezpośredniego oddziaływania światła. Nie trzymaj jej w lodówce, chyba że jest przekrojona, wtedy zawiń ją w folię spożywczą. Wytrzyma nawet 5 dni.

Mrożenie dyni

Możesz mrozić dynię na surowo (w kawałkach) lub jako puree.
Zanim pokroisz dynię, dokładnie umyj skórkę, przy krojeniu mogą si ę przenieść bakterie. Obierz ze skóry, wydrąż pestki i pokrój na kawałki. Luźno zapakuj w foliowe torebki, tak żeby można było potem swobodnie wyjmować poszczególne kawałki. Luźno zapakuj w foliowe torebki, tak żeby można było potem swobodnie wyjmować poszczególne kawałki.
Przecier dyniowy (puree) można zamrozić albo w niewielkich torebkach do mrożenia, albo w jednorazowych pojemniczkach, co est zdecydowanie wygodniejsze.

GATUNKI DYŃ:

Dynia zwyczajna a okrągły lub podłużny kształt, kolor skórki od zielonkawego do jasnożółtego lub pomarańczowego, a miąższ może być żółty lub pomarańczowy. Może ważyć nawet do 45 kg. Jej miąższ nie jest tak słodki i aromatyczny jak i u innych gatunków, dlatego najlepiej nadaje się na pikle, sosy typu chutney oraz do dań z dużą ilością przypraw i imbiru.

Dynia piżmowa ma kształt małej lub średnich rozmiarów gruszki. Kolor jej skórki ma odcienie od kremowego do ciemnobrązowego, a miąższ jest złoty lub pomarańczowy, z niewielką ilością pestek. Waga tej dyni waha się od 1 do 2,5 kg.
Jest doskonała do różnego rodzaju dań – od zup i zapiekanek, do chlebów, ciast i innych deserów. Dynia piżmowa może być zarówno pieczona, jak i gotowana na parze, ale to właśnie pieczenie wydobywa z niej specyficzny, słodki, maślany smak. Przy jej gotowaniu nie produkujemy aż tylu odpadów, ale wymaga specjalnej metody krojenia. Najpierw musisz ją przekroić w poprzek po środku, pomiędzy szyjką, a dolną częścią, następnie obrać obydwie części. Potem dolną część należy przekroić wzdłuż na pół i wydrążyć pestki.

Kabocha to mała japońska dynia o spłaszczonym kształcie i twardej, chropowatej, ciemnozielonej skórce z jaśniejszymi paskami. Miąższ jest słodki, kremowy i niewłóknisty, o pomarańczowym zabarwieniu, a jej smak jest często porównywany do smaku gotowanych kasztanów wodnych. Dzięki słodkiemu smakowi ten rodzaj dyni jest doskonały do deserów i ciast. Średnica tej dyni może sięgać do 30 cm.

Można ją przyrządzić na różne sposoby – gotować na parze, piec i dusić. W zależności od wielkości, kabocha może być pieczona w całości – wystarczy ją ponakłuwać w kilku miejscach.

Dynia hokkaido jest niewielką spłaszczoną dynią japońską z jasnopomarańczową skórką i ciemnopomarańczowym miąższem. Wyróżnia ją bardzo miękka skórka, która jest jadalna, jeśli warzywo pochodzi z ekologicznej uprawy. Hokkaido jest ceniona nie tylko ze względu na łatwość przygotowania, ale również ze względu na jej niewielkie rozmiary. Może być gotowana na parze, pieczona w całości lub w kawałkach, albo duszona. Hokkaido jest również wykorzystywana do zup dyniowych. Ja polecam z niej placki, na które przepis znajdziecie poniżej. Po dokładnym umyciu i pokrojeniu w paseczki, oczywiście bez pestek, można z niej przygotować frytki.

Dynia Muskat – słyszałam również określenia arbuzowa (jej wygląd 0 duża, okrągła, o skórze gładkiej, w ciemnozielonym kolorze), ma wiele beta-karotenu i jest niezwykle pomarańczowa wewnątrz. Poza tym jest bardzo słodka i najlepsza na zupę.

Dynia makaronowa – jest niewielką, japońską dynią, która w odróżnieniu od innych rodzajów dyń, jest podłużna. Może osiągnąć 20-30 cm długości i ważyć 1-1,5 kg. W dyni makaronowej ceni się nie tyle jej walory smakowe, co jej niezwykłą strukturę. Po ugotowaniu żółty miąższ może być rozdzielany widelcem i wyglądem przypomina spaghetti. Właśnie dlatego często stosuje się go jako niskokaloryczną lub bezglutenową alternatywę dla makaronu. Osobiście za nim nie przepadam.

PRZEPISY:

Placuszki z dyni Hokkaido

(Oczywiście możesz wykorzystać inną dynię, ale ja testowałam różne i z tej placki wychodzą najlepsze.)

Składniki:

• 400g dyni bez pestek
• 400g jogurtu naturalnego
• 3 jajka
• 6 łyżek mąka
• 2 łyżeczki spirytusu
• Szczypta soli

 Wykonanie:

Dynie zetrzyj na małej tarce (na grubych oczkach też można ją zetrzeć, jak wolisz), następnie po kolei dodaj składniki: jajka, mąkę, spirytus, przyprawy do smaku.

Łyżką formuj małe placuszki na rozgrzanej patelni z odrobiną tłuszczu. Polecam posypać cukrem pudrem po usmażeniu.

Zupa krem z dyni

Składniki:

• 1kg dyni bez pestek – świetny smak osiągniesz, gdy zupę zrobisz z dyni arbuzowej, jest wyjątkowo słodka
• 1,5 l rosołu warzywnego
• 200ml słodkiej śmietany, można zastąpić jogurtem naturalnym, jeśli ktoś lubi zabielony krem
• Sól, pieprz – ja dodaję przeróżne przyprawy: chili, kurkumę, gałkę muszkatołową, czosnek, ostra lub słodką paprykę

Wykonanie:

Dynie pokrój w kostkę, gotuj na rosole aż zmięknie. Jeśli uznasz że wywaru masz zbyt dużo a wolisz gęsty krem, odlej trochę. Będziesz regulować w ten sposób gęstość twojej zupy.

Dopraw do smaku.

Z czym podawać:

Możesz podawać z grzankami, groszkiem ptysiowym.

Ciasto z dyni

Składniki:

• 2 szklanki dyni startej na tarce o grubych oczkach (ciasto można przygotować z wcześniej zamrożonej dyni, ale podczas rozmrażania połóż ją na sitko, żeby odsączyć nadmiar płynu – soku. Inaczej może Ci wyjść zakalec)
• 1 szklanka cukru
• 3 jajka
• 3 łyżeczki cynamonu
• 1 łyżeczka sody
• 1 cukier waniliowy
• 3 szklanki mąki
• 1 szklanka oleju
• Garść orzechów włoskich – super się komponują z ciastem

Wykonanie:

Jajka ubij z cukrem, dodaj olej, mąkę, cukier waniliowy, sodę i cynamon. Zmiksuj. Do masy dodaj utartą dynię (Ciasto może wyjść wilgotne, dlatego dyni nie ścieraj na tarce o małych oczkach tylko na grubych, żeby nie puściła soku) i orzechy, wymieszaj łyżką.

Ciasto wlej do formy, wcześniej wysmarowanej masłem i wysypanej mąką. Może to być tortownica. Piecz w piekarniku nagrzanym do 180C przez 50 minut.

Wariacje:

Proponuję polać ciasto lukrem, z dodatkiem skórki cytrynowej. Ale jeszcze lepiej, gdy podasz ciasto z poniższym sosem-kremem, oczywiście podajesz sos od razu z pokrojonym ciastem, bezpośrednio na talerzyku.

Tekst: Kinga Filipowicz

Zdjęcia: Izabela Zielska

Dynie: Petar Simić

Voucher na szkolenia cukiernicze możesz kupić już teraz!